آشنایی با اعیاد رسمی در اسلام
اعیاد مذهبی
آشنایی با اعیاد رسمی در اسلام
این افتخار برای دین مقدّس اسلام و جامعه‌ی مسلمین بس که هرگز برای حوادث و وقایع جزیی و احیاناً مضحک و غیر قابل اعتنا جشن نمی‌گیرند و روز تاریخی نمی‌سازند و زمینه برای اسراف و تبذیرهای مضرّ و مفسد بوجود نمی‌آورد.
چهار عید دراسلام به طور رسمى وجود دارد که عبارتاند از: عید قربان، عید غدیر، عید جمعه و عید فطر.
- عید قربان
- عید غدیر
- عید جمعه
- عید فطر
گرامی ترین اعیاد اسلام کدام است ؟
1. عید قربان
عید قُربان یا عید الأضحی از عیدهای بزرگ مسلمانان دردهم ذی حجه. بنابر روایات اسلامی، در این روز خدا به ابراهیم خلیل فرمان داد تا فرزندش اسماعیل را قربانی کند. او اسماعیل را به قربانگاه برد، ولی جبرئیل همراه با «قوچی» نازل شد و ابراهیم آن را به جای اسماعیل قربانی کرد. سنّت قربانی در روز عید قربان در سرزمین منا به یاد آن رخداد است. مسلمانانی که برایحج، به زیارت خانه خدا می‌روند، طبق شروطی وظیفه دارند در منا قربانی کنند.
عبادت در شب و روز عید قربان بسیار سفارش شده و احیای شب عید قربان به دعا، نماز و نیایش فضلیت فراوانی دارد. در روز عید قربان اعمالی مانند غسل، نماز عید قربان، قربانی کردن، زیارت امام حسین (ع) و خواندن دعای ندبه، مستحب است. روزه گرفتن در عید قربان مانند عید فطر بر اساس منابع دینی حرام است.
عید قربان در کشورهای اسلامی، تعطیل رسمی است و مسلمانان در این روز جشن می‌گیرند. نام دیگر عید قربان، عیدالاضحی و عید خون است. دهخدا از این روز با نام عید گوسپندکشان نیز یاد می‌کند. این روز همان روز آزمایش و امتحان حضرت ابراهیم (ع) و حضرت اسماعیل (ع) است که از آن سربلند بیرون آمدند.
2. عید فطر
عید فطر یا عید روزه‌گشا روز اول ماه شوال و در پایان ماه رمضان است. عید فطر از مهم‌ترین جشن‌ها و اعیاد مسلمانان است. در کشورهای اسلامی، عید فطر از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب می‌شود و معمولاً با تعطیلی رسمی همراه است. در این روز، روزه حرام است و مسلمانان نماز عید برگزار می‌کنند
آداب و احکام خاصی برای شب و روز عید فطر گفته شده است؛ ازجمله خواندن نماز و دعا، قرائت قرآن، غسل، زیارت امام حسین(ع)، احیا و گفتن تکبیرات خاص از جمله اعمال مستحب این اعمال است. این روز در بیشتر کشورهای اسلامی، تعطیل رسمی است و مسلمانان نماز عید برگزار می‌کنند.
سنت مسلمانان در روز عید فطر
در متون اسلامی، توصیه شده است که مسلمانان در روز عید فطر و عید قربان، حمام و غسل کنند. غسل عید، از سنت‌های مسلمانان در روز عید است و در آن فرقی بین مردان، زنان و کودکان نیست. برخلاف غسل جمعه، غسل عید می‌تواند قبل از اذان صبح انجام گیرد.
علاوه بر غسل، عطر زدن و مسواک کردن نیز از سنت‌های روز عید فطر است. از سنت‌های مسلمانان در روز عید فطر، تکبیر است. تکبیر در روز عید فطر، برگرفته از آیه‌ای از قرآن است و پیش از نماز عید فطر و شروع خطبه، در خانه‌ها و کوچه و بازار خوانده می‌شود.
پیغمبر خدا صلى الله علیه وسلم فرمودند:
خداوند این عیدهای شما را تغییر داده و به دو عید مبارک تبدیل کرده است که عید رمضان و عید قربان باشند.
در برخی روایات تاریخی آمده که این دو عیدی که اهالی مدینه جشن می‌گرفتند، نوروز و مهرگان بودند که دین اسلام، اعیاد سعید فطر و قربان را جایگزین آن‌ها کرد.
زیرا مقرر نمودن این روزها به عنوان عید، از جانب خود انسان‌ها بود و دستوری مبنی بر این کار از جانب خداوند نازل نشده بود، پیامبر خدا صلى الله علیه وسلم جلوی برگزاری آن را گرفت.
هم‌چنین نوروز پیشینه‌ی اسلامی ندارد، بلکه بازمانده‌ای از زردشتیان می‌باشد. تقریباً در روز سیزده به در همین ماه (فروردین) بود که حضرت ابراهیم علیه السلام زمانی که مردم برای جشن و سرور به خارج از شهر رفته بودند، بت‌ها را شکست.
3. عید غدیر
عیدِ غدیر ۱۸ ذی الحجه در تقویم قمری می‌باشد که توسط مسلمانان شیعه برای جانشینی صریح علی بن ابی طالب در مقام امامت پس از محمد پیامبر مسلمانان جشن گرفته می‌شود.
به اعتقاد شیعیان بر طبق خطبه محمد در غدیر خم علی را بعد از خود با حدیث (عربی: مَن کُنتُ مولاه فَهذا علیّ مولاه أللهم والِ من والاه و عادِ من عاداه) جانشینی ایشان را برای تمامی مسلمانان اعلام و تمام کرد. به اعتقاد شیعیان آیه سوم سوره مائده در روز عید غدیر نازل شده‌است که آمده الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی
عید غدیر، عید الله الاکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامی است. هیچ روزی در طول سال، فرخنده تر و مبارک تر از این روز مقدس نزد شیعیان اهل بیت نیست.
شیعیان در سراسر جهان این روز را جشن گرفته، مراسم مختلفی در گرامی‌داشت آن برگزار می‌کنند. برگزاری این جشن خصوصا در قرن‌های اخیر از شعائر شیعه محسوب می‌شود.